Op 30 mei is onder grote belangstelling de KNPV-prijs 2024 uitgereikt aan Gert Kema. De KNPV-prijs wordt toegekend door de Koninklijke Nederlandse Plantenziektekundige Vereniging (KNPV) aan een persoon die een bijzondere bijdrage heeft geleverd aan de ontwikkeling van weerbare teelten in Nederland. Die bijdrage kan zijn op het terrein van fundamenteel onderzoek, praktijkonderzoek, voorlichting, beleid, onderwijs, handel, industrie, innovaties in de teelt of combinaties daarvan.

Kema was blij verrast met de toekenning van de prijs: “Ik zag mezelf niet als prijswinnaar en had dit totaal niet verwacht. Het is een hele eer!” De jury, dit jaar bestaande uit Piet Boonekamp (juryvoorzitter), André Hoogendijk (BO Akkerbouw), Eric Kiers (CropLife NL), Corné Pieterse (Universiteit Utrecht) en Piet Vlaming (secretaris KNPV), motiveert haar keuze voor Kema als volgt.

Zichtbaar en ondernemend onderzoek naar duurzame gewasbescherming

Het juryrapport vermeldt: “Prof. Dr. Ir. Ing. G.H.J. (Gert) Kema is een man met visie, passie en ondernemingsgeest. Hij enthousiasmeert mensen die actief zijn in onderzoek en/of praktijk. Hij geeft aan de maatschappij een grote zichtbaarheid van het onderzoek in de gewasbescherming door interviews op radio en TV en in dagbladen en door populairwetenschappelijke publicaties in binnen- en buitenland. Hij heeft zeer veel grote internationale onderzoeksprojecten opgezet samen met het (inter)nationale bedrijfsleven. Dit met het doel om impact te generen voor een duurzame gewasbescherming. Een unieke spin-off van deze projecten zijn de nieuwe Nederlandse bedrijvenvoor bananenveredeling. Gert Kema heeft zich gedurende zijn lange carrière op uitzonderlijke wijze ingezet voor wetenschappelijk onderzoek en onderwijs in de gewasbescherming. Eerst werkte hij aan Septoria- bladvlekkenziekte in granen en vanaf 2010 aan de teeltbedreigende schimmelziekten van de banaan. Zijn onderzoek is vastgelegd in 120 wetenschappelijke publicaties. Sinds 2018 leidt Gert Kema de vakgroep Fytopathologie en heeft in die hoedanigheid vele studenten opgeleid en vele promovendi begeleid.

Met de toekenning van de KNPV-prijs 2024 wil de jury een kroon zetten op Kema’s lange en vruchtbare carrière in de fytopathologie in het bijzonder en de gewasbescherming in het algemeen.”

KNPV-prijs

De KNPV-prijs wordt eens in de paar jaar toegekend. Naast een bronzen penning met inscriptie ontvangt de prijswinnaar ook een geldbedrag (€3000,-). In 2024 is de KNPV-prijs voor de zevende maal uitgereikt. Eerder ontvingen Gerrit Bollen (1999), Jan Carel Zadoks (2002), Frank Wijnands (2005), Joop van Lenteren (2008), Jan Bouwman (2013) en Piet Boonekamp (2021) de KNPV-prijs voor hun uitzonderlijke bijdragen aan het vakgebied der plantenziekten en gewasbescherming. KNPV-bijeenkomst ‘Klimaatverandering en Plantenziekten’

De uitreiking van de KNPV-prijs 2024 vond plaats aan het einde van de KNPV-bijeenkomst op 30 mei met het thema ‘Klimaatverandering en Plantenziekten’. Aan de hand van verschillende voorbeelden vertelden vijf specialisten over de impact van het veranderende klimaat op de plantgezondheid in Nederland. Temperatuur en neerslag hebben niet alleen grote invloed op de groei van planten en gewassen, maar ook op de ontwikkeling van ziekten, plagen en onkruiden. Door de veranderende weersomstandigheden bestaat de kans dat (nieuwe) schadelijke organismen, waaronder quarantaine-organismen, zich hier vestigen of zich sneller verspreiden. Ook dreigt verstoring van de synchronisatie tussen ziekten en plagen enerzijds en hun natuurlijke vijanden anderzijds door de hogere temperaturen van de afgelopen jaren. Weersextremen hebben ook invloed op de resistentie en weerbaarheid van planten. De weersomstandigheden zijn bovendien mede bepalend voor het effect van gewasbeschermingsmiddelen (zowel chemische als biologische). Geen wonder dus dat de klimaatverandering van grote invloed is op plantgezondheid. Om de gevolgen van de klimaatverandering het hoofd te bieden zijn innovatieve teeltaanpassingen en praktijkonderzoek nodig.