Wanneer de verwachtingen van het publiek voldoen aan de eisen van biodiversiteit en veerkracht in het licht van klimaatverandering, wordt de renovatie van een park een geschenk voor de gebruikers. Laten we eens kijken naar een voorbeeldproject in Corsier, Zwitserland. Het Charlie Chaplin Park is net gerenoveerd en biedt weer een spectaculair uitzicht over het meer van Genève. Deze oase van rust, een ware groene long voor de inwoners van Corsier-sur-Vevey, laat alle generaties genieten van een respectvol heringerichte wereld.

Wanneer we dit pas gerenoveerde park bezoeken, laat de bedrijvigheid van spelende kinderen in de speeltuin zien dat het park is geadopteerd door bewoners van alle generaties. Maar laten we, voordat we het over de renovatie hebben, eerst eens naar de geschiedenis kijken.

De Engelse acteur en regisseur Charlie Chaplin, beroemd buiten de grenzen van Zwitserland, drukte zijn stempel op de stomme cinema met beroemde films als “The Kid” en “Modern Times”. Tussen 1958 en 1977 bracht hij de laatste jaren van zijn leven door in Corsier in het Manoir de Ban, op een steenworp afstand van het park. Het landgoed, dat oorspronkelijk eigendom was van de familie Lecourt, omvat ook het Château du Châtelard. Het is interessant om te weten dat in het kader van het Plan Wahlen, geïnitieerd door het gelijknamige federale raadslid om de hongersnood tijdens de Tweede Wereldoorlog te bestrijden, het hele gebied werd omgevormd tot een moestuin...

Wettelijke verplichting

Gelukkig waren de veranderingen van de afgelopen maanden van een andere aard voor dit centrale park, dat al goed bekend is bij het publiek. Het was namelijk nodig om de speeltoestellen en voorzieningen te verbeteren en veilig te maken. Er was ook een gebrek aan straatmeubilair voor de gebruikers.

De basis van de renovatie

Er werd een enquête gehouden onder een panel van bewoners en schoolkinderen van Corsier om erachter te komen wat zij wilden van de herinrichting. De resultaten van deze raadpleging werden voorgelegd aan de gemeenteraad en opgenomen in het bestek. De gemeenteraad besloot vervolgens om de Geneefse School voor Landschap, Techniek en Architectuur bij het project te betrekken. Na een half dozijn locatiebezoeken presenteerden de bachelorstudenten landschapsarchitectuur van het 3e semester begin 2020 vijftien verschillende voorontwerpen aan een gemeentelijke delegatie. Vervolgens werd er een samenvatting van de verschillende projecten gemaakt en werd het “beste” van elk project geselecteerd.

Een respectvolle benadering

Er werd niet alleen geluisterd naar het publiek, maar ook het bestaande landschap, de bomen en bepaalde vlakke zones werden behouden. De weinige bomen die door de werkzaamheden zijn aangetast, zijn allemaal vervangen. De mammoetboom die ooit in het park stond, was seniel en moest worden geveld, maar al het hout werd ter plekke gerecycled, met name om tafels en stoelen te maken in de schaduw van de eeuwenoude taxusbomen. Er zijn bloemenweiden aangelegd en bloembedden met voornamelijk inheemse planten. Deze beplanting werd aangevuld met tuinbouwgewassen die zijn geselecteerd om aan de behoeften van de klimaatverandering te voldoen, en er werd een boomgaard geïntroduceerd. Het doel was om de tuin te respecteren zoals hij in de archieven werd beschreven, d.w.z. een pleziergebied omringd door boomgaarden en wijngaarden. Voorzieningen zoals petanquebanen, bankjes, barbecues, insectenhuisjes en nestkastjes werden ook in het project opgenomen. Deze oase van biodiversiteit is het resultaat van ieders wens om te werken in harmonie met de gevoeligheden van het gebied. De renovatie van het 14.000 m2 grote gebied werd in één fase uitgevoerd.

Een frisse wind

De historische grijze grindpaden werden gerespecteerd en opgefrist. Er is slechts één golvend pad toegevoegd aan de oorspronkelijke lay-out om een rondwandeling mogelijk te maken en langer van het spectaculaire uitzicht te kunnen genieten. Studenten van de Geneefse School voor Landschapsarchitectuur inspireerden het project en het pad vormt nu een golvend parcours met vrij uitzicht op het omringende landschap. Eigenlijk was het hele park gesloten en ondoorzichtig door de bestaande vegetatie. Sommige gebieden zijn opengemaakt door dunningen of het verwijderen van invasieve planten door middel van kappen en stobben. Sommige overkappingen zijn opgetild om doorkijkjes te creëren.

Een feestelijke en sportieve tuin

Het park is nu gebruiksvriendelijk en biedt een breed scala aan activiteiten, zoals de petanquebaan onder de eeuwenoude kastanjebomen. Veeleisende spelers zijn naar de banen gekomen nu het graveloppervlak aan hun verwachtingen voldoet. Dankzij renovatiewerkzaamheden kon ook de aan Charlie Chaplin gewijde stele worden verbeterd. Het Chaplin Paviljoen is bewaard gebleven en kan nu door het publiek worden gehuurd voor feestjes. Onlangs zijn er insectenhotels geïnstalleerd, evenals een kiosk met sport- en vrijetijdstoestellen die gratis kunnen worden gebruikt.

Tekst : Jean-Luc Pasquier

Jean-Luc Pasquier is een meester-kweker, universitair docent en gespecialiseerd journalist. Als tuinbouwconsultant met een passie voor planten in het algemeen en rozen in het bijzonder, is hij ook voorzitter van de professionele kwekersgroep binnen de World Federation of Rose Societies en voorzitter van de International Rose Trial van Nyon in Zwitserland.

Foto's: Mary Hofmann, landschapsarchitect