De import van jong plantmateriaal uit landen als Polen, Italië en Spanje groeit hard. De prijzen zijn laag, het aanbod ruim. Voor kwekers die onder druk staan door stijgende kosten lijkt dat aantrekkelijk. Maar wat koop je eigenlijk precies voor een lagere prijs? En welke risico’s loop je op het gebied van rasechtheid, leverbetrouwbaarheid, juridische bescherming en afzetmogelijkheden?

Goedkoop plantgoed is niet per se slecht – maar het vereist kennis, controle en strategisch inzicht. Wie zich blindstaart op de aanschafprijs kan later geconfronteerd worden met uitval, problemen met certificering of afnemers die het materiaal weigeren. In dit dossier, verdeeld over twee artikelen, brengen we vier cruciale factoren in kaart: kwaliteit & kostprijs op termijn en juridische bescherming & afzetmogelijkheden. We spraken daarvoor met kwekers, leveranciers en licentiehouders die dagelijks in deze spanningsvelden opereren.

Wat zegt de prijs over de kwaliteit van het jonge plantmateriaal?

Kwekers zoeken zekerheid: goeddoorteld, uniform materiaal, vrij van ziekten en plagen, met duidelijke herkomst en, liefst, bewezen rassen. Daar wringt het vaak met goedkoop importmateriaal. “Er zit prima plantgoed tussen uit het buitenland,” zeggen insiders, “maar je moet heel goed weten wat je bestelt.” Bij vermeerdering spelen genetische zuiverheid, herkomst en rasechtheid een grote rol. Veredelaars, zoals die vertegenwoordigd worden door Van Vliet New Plants, waarschuwen bovendien voor schending van het kwekersrecht: “In landen waar handhaving lastig is, worden beschermde rassen vermeerderd zonder licentie. Dat maakt het plantgoed goedkoper, maar ondermijnt de hele veredeling.” Voor afnemers als Staatsbosbeheer of retailers die waarde hechten aan rasechtheid, duurzaamheid en herkomst, kan dat funest zijn. Autochtoon en gecertificeerd plantmateriaal, zoals geleverd wordt door onder andere NLPlants, is steeds vaker vereist. In een gesprek met eigenaar Marc Lodders proberen we duidelijkheid te verschaffen. “We zien dat prijs dan niet het doorslaggevende criterium is, maar betrouwbaarheid en herkomst wel.”

Kwaliteit begint bij de bodem

GGP.news: Welke kwaliteitsverschillen ziet u het vaakst tussen Nederlands en buitenlands jong plantmateriaal in de praktijk? Marc Lodders: “Onze kwekerijen in Zundert staan allemaal op lichte zandgronden. Dat zorgt voor een fijn vertakt wortelgestel. In het buitenland zijn de gronden vaak zwaarder, wat leidt tot een grover wortelgestel. Bovendien worden planten daar minder vaak ondersneden of verplant. Daardoor zijn ze vaak minder goed te sorteren of automatisch op te planten.”

Genetische zekerheid is cruciaal

GGP.news: Hoe belangrijk is genetische uniformiteit en soortechtheid voor uw klanten, zoals overheden of groenaannemers?
Marc Lodders: “Voor onze klanten is dat cruciaal. Alle planten voor bosbouw of landschapsinrichting krijgen bij ons een herkomstcertificaat. Onze klanten planten maar één keer in hun leven — dan moet het gewoon kloppen. Als we in het buitenland bijkopen, doen we dat alleen als we de planten zelf hebben gezien of als we weten dat de kweker precies begrijpt wat we bedoelen.”

Klimaatcompatibiliteit en ecosysteemimpact

GGP.news: In hoeverre beïnvloedt het herkomstklimaat van jong plantmateriaal volgens u de prestaties op het veld hier in Nederland? Marc Lodders: “Als de genetica bij ons klimaat past, gaat het goed. Maar als de planten uit een heel ander ecosysteem komen, kun je problemen krijgen met bestuiving. Insecten zijn er dan misschien nog niet, of juist al weg. Het effect zie je niet direct, maar de volgende generaties merken het wel. Je kunt zo ongemerkt een compleet ecosysteem verstoren.”

Uitval voorkomen begint bij selectie

GGP.news: Wat is uw ervaring met uitval of kwaliteitsklachten bij buitenlandse leveringen?
Marc Lodders: “We kopen alleen bij partijen waarvan we exact weten wat ze leveren. We gaan dus altijd op bezoek vóórdat we iets bestellen. Daardoor hebben we vrijwel geen uitval. En als er toch iets misgaat, lossen we dat samen met de leverancier op — net als bij Nederlands materiaal.”

Gecertificeerde zekerheid via Naktuinbouw

GGP.news: Welke garanties en kwaliteitsmaatregelen neemt NLPlants richting klanten?
Marc Lodders: “Bij autochtoon of bosbouwkundig plantmateriaal leveren we altijd een herkomstcertificaat mee. Onze opstanden zijn bekend bij Naktuinbouw en wat wij leveren is herleidbaar tot op het moederbestand. Dit seizoen hebben we bijna 7000 certificaten uitgeschreven. Daarmee kunnen klanten exact controleren of ze de juiste planten hebben ontvangen.” 
“We hebben bijna 7000 herkomstcertificaten uitgeschreven dit seizoen. Daarmee kunnen we alles garanderen.”

Is goedkoop plantgoed op termijn echt goedkoper?

De belangrijkste drijfveer achter import is de prijs. Maar zodra de kosten van uitval, controle, of aanpassingen aan het plantmateriaal worden meegerekend, blijkt goedkoop vaak duurkoop. Vitroflora en Jac Niekerk zijn buitenlandse aanbieders die bewust inzetten op kwaliteit én certificering, en daarmee concurreren met Nederlandse aanbieders op meer dan prijs alleen. “We willen geen bulkleverancier zijn, maar een betrouwbare partner,” aldus een vertegenwoordiger. Daarnaast speelt het niet betalen van licenties in de kaart van goedkope aanbieders. “Zodra veredelaars hun royalties mislopen, stort het systeem van innovatie in,” waarschuwt Van Vliet New Plants. Voor kwekers is het dus niet alleen een ethische, maar ook een strategische keuze. We vragen eigenaar Antonello Tagliabue van  Jac. Niekerk om zijn mening. In de dagelijkse praktijk wordt hij geconfronteerd met veel aannames en hardnekkige misverstanden.

Controle begint bij de keten

GGP.news: Hoe garandeert Jac. Niekerk de kwaliteit en soortzuiverheid van het Italiaanse plantmateriaal dat u levert?
Antonello Tagliabue: “We werken alleen met betrouwbare vaste partners in Italië. Deze leveranciers zijn bekend bij de licentiebedrijven en worden daarop gecontroleerd. Ook voor niet-licentiegebonden rassen geldt: als je je leveranciers goed kent, weet je wat je krijgt. Dan kun je de ‘knoeiers’ er zo tussenuit filteren.” “Als je je leveranciers goed kent, kun je de ‘knoeiers’ er zo tussenuit filteren.”

Leverketen met ervaring

GGP.news: Op welke punten onderscheidt Jac. Niekerk zich van andere buitenlandse leveranciers als het gaat om betrouwbaarheid en leverzekerheid? Antonello Tagliabue: “We werken al jarenlang met dezelfde bedrijven, en dat geeft onderling vertrouwen. We communiceren duidelijk als iets niet leverbaar is, zodat de klant tijdig kan bijsturen. We koppelen onze bedrijfsnaam aan elke levering – die staat voor betrouwbaarheid, gebaseerd op jarenlange ervaring.”

Openheid over risico’s en fytosanitaire regels

GGP.news: U positioneert zich als kwaliteitsleverancier, maar uw plantgoed komt wel uit Italië. Hoe overtuigt u kwekers die buitenlandse herkomst juist associëren met risico’s op ziektes of betrouwbaarheid? Antonello Tagliabue: “We zijn daar eerlijk over. Virussen of plagen kunnen altijd opduiken, ook in Nederland. In Italië werken we nauw samen met de fytosanitaire dienst. In risicogebieden voor Popillia japonica, bijvoorbeeld, moeten kwekers verplicht onder glas telen en potten afdekken met kiezels of matten. In de vollegrond geldt: elke plant wordt vanaf juni afgedekt met doek. Gebeurt dat niet, dan mag er niet worden verkocht — zelfs niet in Italië zelf.”  “De Italiaanse PD komt maandelijks langs en controleert plant voor plant op larven — vóór ze het land uit mogen.”

Eerlijke concurrentie kost ook geld

GGP.news: Sommige Nederlandse kwekers stellen dat importeurs vooral kunnen concurreren omdat ze geen ‘last’ hebben van de hoge kosten en regelgeving hier. In hoeverre is dat volgens u terecht? Antonello Tagliabue: “Dat beeld klopt niet. De regelgeving is grotendeels gelijk, want de klant eist die normen. En zoals je ziet aan het voorbeeld van Popillia japonica: de maatregelen brengen serieuze extra kosten met zich mee.”

Niet op prijs, maar op specialisatie

GGP.news: U zegt geen bulkleverancier te willen zijn, maar hoe voorkomt u dat prijs toch weer de doorslaggevende factor wordt bij afzet? Antonello Tagliabue: “We richten ons bewust op lastige soorten of producten die door het Italiaanse klimaat sneller groeien. Daarmee kunnen we iets unieks leveren. Niet op prijs, maar op toegevoegde waarde.”

Conclusie

De keuze voor jong plantmateriaal draait allang niet meer alleen om prijs. Kwekers zoals NLPlants en importeurs als Jac. Niekerk laten zien dat kwaliteit begint bij betrouwbare partners, duidelijke herkomst en een zorgvuldig opgebouwd netwerk. Wie kiest voor transparantie, controle en genetische zuiverheid voorkomt verrassingen achteraf – en verhoogt de kans op een gezonde, uniforme teelt. Het verhaal achter het plantgoed blijkt minstens zo belangrijk als de prijs op de factuur.